Background stories: Πολιτιστικό Πρόγραμμα "MAPPERS"

^{Γράφει: ο Παναγιώτης Παπακωνσταντίνου – Εργοθεραπευτής MSc, Υπεύθυνος Υλοποίησης Πολιτιστικού Προγράμματος MAPPERS}

Ερέθισμα

Σύμφωνα με δημοσκόπηση της Unicef (2022), στην οποία συμμετείχαν 545 νέα άτομα ηλικίας 15-19 ετών, το 32% των ερωτηθέντων τονίζει τη σημασία που έχουν οι δραστηριότητες, όπως η ενασχόληση με την τέχνη, τη μουσική και το χορό, με χαμηλό ή μηδενικό κόστος για τα παιδιά και τα νέα άτομα. Παράλληλα, το 31% των νέων θεωρεί σχεδόν εξίσου σημαντικό τον εκσυγχρονισμό ή τη δημιουργία νέων παιδικών χαρών και αθλητικών εγκαταστάσεων, για τη διασφάλιση επαρκών ευκαιριών ξεκούρασης, χαλάρωσης, παιχνιδιού και συμμετοχής σε πολιτιστικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Τέλος, το 20% των ερωτηθέντων προτείνει στις τοπικές αρχές να προσφέρουν κοινωνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις δωρεάν ή με χαμηλό κόστος για τα παιδιά και τα νέα άτομα.

Η παραπάνω μελέτη αποτελεί ένα παράδειγμα, το οποίο αναδεικνύει την σπουδαιότητα της εμπλοκής των νέων σε μελέτες ή/και πρωτοβουλίες, όπου τα νέα άτομα συμμετέχουν ενεργά στο δημόσιο διάλογο προσφέροντας ουσιώδη γνώση στην ευρύτερη κοινότητα. Επιπροσθέτως, η σημασία της συμπερίληψης των νέων σε διαδικασίες λήψης αποφάσεων και σε ζητήματα που επηρεάζουν τη ζωή και το μέλλον τους αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ (άρθρα 12-15 - Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Παιδιού). 

Η συμμετοχική χαρτογράφηση νεολαίας (participatory mapping with young people) αποτελεί μια φιλική προς τα νέα άτομα διαδικασία, η οποία τα εμπλέκει σε μια συνθήκη εκτίμησης των κοινοτήτων τους, για να αναζητήσουν τους διαθέσιμους πόρους, να ανακαλύψουν τις ανάγκες και τις ευκαιρίες συμμετοχής τους. Με αυτόν τον τρόπο δύναται να επέλθει μια ολοκληρωμένη εκτίμηση για το τι μπορεί να προσφέρει μια κοινότητα. 

Η συμμετοχική χαρτογράφηση της νεολαίας ως μεθοδολογία έχει χρησιμοποιηθεί διεθνώς με νέα άτομα που ζουν σε αστικές και αγροτικές περιοχές, εντός και εκτός σχολικών μονάδων, για την πρόληψη και απόκριση σε ποικίλα ζητήματα (λ.χ. ισότητα στην εκπαίδευση, καταπολέμηση εμπορίας ανθρώπων, ανάπτυξη της κοινότητας και της ποιότητας ζωής).  

Εν τέλει, τα αποτελέσματα της χαρτογράφησης των νέων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ενημέρωση, το σχεδιασμό και την εφαρμογή πρωτοβουλιών/δράσεων που ανταποκρίνονται στις πραγματικές τους ανάγκες, με θετικό αντίκτυπο στην ευημερία της κοινότητας. 

Πολιτιστικό πρόγραμμα "Mappers"

Οι δημόσιοι χώροι διαμορφώνουν την κοινωνική συνοχή μιας κοινότητας και αποτελούν τόπους συνάντησης, διευκολύνοντας μεταξύ άλλων την πολιτιστική και ψυχαγωγική ενδυνάμωση των πολιτών. Επιπλέον, λειτουργούν ως πλαίσια αλληλεπίδρασης και ανταλλαγής ιδεών, παρουσιάζοντας οφέλη για την σωματική και ψυχική υγεία.

Το πρόγραμμα Mappers αποτελεί ένα οδοιπορικό συμμετοχικής χαρτογράφησης και πρόκειται να ενώσει τις φωνές νέων ατόμων ηλικίας 13 -18 ετών σε περιοχές της Ελλάδας. Τα νέα άτομα των περιοχών όπου το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί θα κληθούν να χαρτογραφήσουν τις θετικές τους εμπειρίες ως προς τους διαθέσιμους δημόσιους χώρους, που προάγουν την πολιτιστική και ψυχαγωγική τους συμμετοχή.

Σε τελικό στάδιο θα δημιουργηθούν ταξιδιωτικοί οδηγοί που για πρώτη φορά θα ενημερώνουν τους/τις αναγνώστες/στριες για τις εμπειρίες και σκέψεις των νέων/κατοίκων των συγκεκριμένων περιοχών.

Performance

Η λήξη της εκάστοτε χαρτογράφησης θα σηματοδοτήσει την έναρξη μιας γιορτής σωμάτων και ρυθμού με ερέθισμα την τεχνική body music. Πιο συγκεκριμένα, το συμμετοχικό performance θα αφορά την εμπλοκή του κοινού, το οποίο μέσω της παραστατικής τέχνης θα έρθει σε επαφή με έννοιες όπως η συνεργασία, η επικοινωνία και το αίσθημα του ανήκειν.

Χρονοδιάγραμμα

Λάρισα

Δημόσιος χώρος: κεντρική πλατεία

Ημερομηνία: 7/11/2023

17:00 – 19:30 event χαρτογράφησης

19:30 – 20:00 performance

Τύρναβος

Δημόσιος χώρος: κεντρική πλατεία

Ημερομηνία: 8/11/2023

17:00 – 19:30 event χαρτογράφησης

19:30 – 20:00 performance

Αμπελώνας

Δημόσιος χώρος: κεντρική πλατεία

Ημερομηνία: 9/11/2023

17:00 – 19:30 event χαρτογράφησης

19:30 – 20:00 performance

Ελασσόνα

Δημόσιος χώρος: κεντρική πλατεία

Ημερομηνία: 10/11/2023

17:00 – 19:30 event χαρτογράφησης

19:30 – 20:00 performance

Ιανουάριος 2024

Online εκδήλωση παρουσίασης των αποτελεσμάτων του προγράμματος και των ταξιδιωτικών οδηγών.

Key References

Agdal, R. et al. (2019). Can Asset-Based Community Development withChildren and Youth Enhance the Level ofParticipation in Health Promotion Projects?A Qualitative Meta-Synthesis. Int. J. Environ. Res. Public Health, 16, 3778. 

Jon S. et al. (2019) Mapping the City: participatory mapping with young people, Geography, 104:3, 141-147.

Unicef (2022). Τι μπορούν να κάνουν οι τοπικές αρχές για να γίνουν οι πόλεις πιο φιλικές προς παιδιά και νέους. Διαθέσιμο στο: https://shorturl.at/gjnoF